Alfa Romeo to jedna z najbardziej utytułowanych ekip w historii Formuły 1. Włoski producent samochodów święcił triumfy w mistrzostwach świata już w pierwszych latach istnienia tej serii wyścigowej. Choć od tamtego czasu minęło już ponad 70 lat, marka wciąż pozostaje aktywna w F1, dostarczając silniki lub wystawiając własny zespół.
Początki Alfy Romeo w Formule 1 sięgają inauguracyjnego sezonu mistrzostw w 1950 roku. Włoski producent dołączył do stawki już w pierwszym wyścigu - na torze Silverstone w Wielkiej Brytanii. Kierowcami byli wówczas Giuseppe Farina oraz Juan Manuel Fangio, którzy zajęli odpowiednio drugie i trzecie miejsce. Prawdziwy sukces przyszedł jednak dopiero w Grand Prix Włoch na Monzy, gdzie Farina odniósł historyczne zwycięstwo. Był to pierwszy triumf Alfy Romeo w Formule 1. W klasyfikacji generalnej kierowców mistrzowski tytuł powędrował do Fariny, a Fangio był trzeci. To udany debiut zapowiadał świetlaną przyszłość.
Początki zespołu Alfa Romeo w Formule 1 (1950-1951)
Pierwszy występ w Grand Prix Włoch 1950
W inauguracyjnym sezonie 1950 Alfa Romeo zadebiutowała w wyścigu o Grand Prix Wielkiej Brytanii na torze Silverstone. Dwa samochody 158 Alfetta zostały powierzone utytułowanym kierowcom - mistrzowi Europy Giuseppe Farinie oraz Argentyńczykowi Juanowi Manuelowi Fangio. Od razu pokazali ogromny potencjał nowego bolida, zajmując drugie i trzecie miejsce za zwycięzcą Nino Fariną z Ferrari.
Historyczne zwycięstwo Fariny na Monzy
Prawdziwy sukces nadszedł jednak dopiero we Włoszech, na legendarnej Monzy. Giuseppe Farina wykorzystał potencjał samochodu i sięgnął po pierwsze zwycięstwo dla Alfy Romeo w historii. Był to również jego pierwszy triumf w karierze, który zapoczątkował drogę po tytuł mistrza świata Formuły 1. Juan Manuel Fangio dojechał tuż za nim, na drugim miejscu.
Tytuł mistrza świata dla Fariny
Sezon zakończył się pełnym sukcesem dla Alfy Romeo. Giuseppe Farina zdobył tytuł mistrza świata z przewagą 3 punktów nad Juanem Manuelem Fangio. Argentyńczyk był trzeci w klasyfikacji generalnej. Dzięki temu debiutowi Alfa Romeo od razu została ukronowana tytułem w inauguracyjnym sezonie Formuły 1.
Powrót Alfy Romeo do Formuły 1 w latach 60. XX wieku
Silniki dostarczane dla zespołu Cooper
Po kilkuletniej przerwie Alfa Romeo powróciła do Formuły 1 na początku lat 60. XX wieku. Tym razem nie wystawiła jednak własnego zespołu, a zdecydowała się dostarczać silniki dla teamu Cooper. Były to udane jednostki 157 o pojemności 1,5 litra. W sezonie 1961 Stirling Moss zdobył dla Coopera dwie wygrane oraz 3. miejsce w klasyfikacji generalnej.
Samochód 158 dla Autodelty
Rok później Alfa Romeo przygotowała własny bolid - model 158, który powierzyła teamowi Autodelta. Za jego kierownicą zasiedli m.in. Ricardo Rodriguez, Andrea de Adamich czy Lorenzo Bandini. W sezonie 1963 podium wywalczyli Rodriguez i de Adamich, a w klasyfikacji konstruktorów Autodelta była trzecia.
Sukcesy w latach 1961-1963
Choć Alfa Romeo nie walczyła o tytuły, jej powrót do F1 był całkiem udany. W latach 1961-1963 kierowcy z silnikami Alfy stawali na podium, a w 1963 roku zespół Autodelta był trzeci wśród konstruktorów. Zapowiadało to dobre lata dla włoskiego producenta.
Lata 70. i początek lat 80. - okres posuchy
Sporadyczne występy w latach 70.
Kolejna dekada nie była już tak udana dla Alfy Romeo. W pierwszej połowie lat 70. włoski producent pojawiał się w F1 bardzo rzadko. Wystawił samochody tylko w dwóch wyścigach sezonu 1971, a w połowie dekady zupełnie zniknął z mistrzostw.
Nieudane próby powrotu na początku lat 80.
Sytuacja nie uległa poprawie także na początku lat 80., kiedy Alfa Romeo podjęła kilka nieudanych prób powrotu do F1. W sezonach 1980-1983 włoski zespół zdołał zdobyć zaledwie 2 punkty w całym okresie. Był to zdecydowanie najgorszy moment w historii marki.
Odejście z F1 w połowie lat 80.
Słabe występy zapowiadały koniec przygody Alfy Romeo z Formułą 1. Ostatni występ we własnych barwach zanotowano w 1985 roku. Po tym sezonie włoski producent postanowił definitywnie wycofać się z mistrzostw i skupić na innych seriach wyścigowych.
Powrót jako dostawca silników w latach 80. i 90.
Silniki dla zespołów Brabham, Osella i Ligier
Nie trwało to jednak długo i pod koniec lat 80. Alfa Romeo powróciła do F1 w roli dostawcy silników. Jednostki włoskiego producenta trafiły najpierw do zespołów Osella i Ligier, a później do czołowego Brabhama. To właśnie we współpracy z Brablem Alfa odniosła największe sukcesy.
Sukcesy z silnikami w Brabhamie
W sezonie 1989 kierowca Brabhama, Nelson Piquet sięgnął po tytuł mistrza świata z silnikiem Alfy Romeo. Rok później ten sam kierowca dorzucił kolejne zwycięstwa. Alfa powróciła więc na szczyt, choć tym razem za sprawą dostarczanych jednostek napędowych.
Koniec dostaw w połowie lat 90.
Choć początek lat 90. był udany, druga połowa dekady przyniosła kolejny zmierzch silników Alfy Romeo. Ostatnie jednostki trafiły do Minardi w 1993 roku, po czym włoski producent wycofał się z dostaw i na długie lata zniknął z F1.
Współpraca z Sauberem i powrót do mistrzostw
Silniki dostarczane dla Saubera
Kolejny raz Alfa Romeo pojawiła się w Formule 1 w 2006 roku, kiedy rozpoczęła dostawy silników dla zespołu Sauber. Był to początek długoletniej i owocnej współpracy pomiędzy obiema ekipami. Dzięki temu włoski producent stopniowo odbudowywał swoją pozycję w F1.
Pełny powrót do mistrzostw w 2018 roku
Współpraca zaowocowała w 2018 roku, kiedy Alfa Romeo powróciła do mistrzostw świata jako pełnoprawny konstruktor. Sauber zmienił wówczas nazwę na Alfa Romeo Racing, co oznaczało pełen comeback włoskiej marki do F1 po latach przerwy.
Obecna pozycja zespołu Alfa Romeo
Obecnie zespół Alfa Romeo plasuje się w środku stawki Formuły 1. Choć nie walczy jeszcze o najwyższe cele, regularnie zdobywa punkty i stopniowo odbudowuje swoją pozycję w mistrzostwach świata. Jest to obiecujący projekt z ogromnym potencjałem.
Kierowcy i największe sukcesy Alfy Romeo w F1
Legendarni kierowcy w latach 50. i 60.
W początkach Formuły 1 za kierownicą Alfy Romeo zasiadali najwięksi mistrzowie tamtych czasów. W pierwszym sezonie byli to Giuseppe Farina i Juan Manuel Fangio. W latach 60. ścigali się m.in. Stirling Moss, Lorenzo Bandini czy Ricardo Rodriguez. To dzięki ich talentowi Alfa odnosiła sukcesy.
Mistrzostwo świata z Kimim Raikkonenem w 2007 roku
Do największych sukcesów zalicza się tytuł mistrza świata zdobyty przez Kimiego Raikkonena w 2007 roku. Fiński kierowca dokonał tego w bolidzie Ferrari z silnikiem Alfy Romeo. Było to jedyne mistrzostwo zdobyte z jednostką włoskiego producenta.
Obecni kierowcy Alfy Romeo
W sezonie 2022 barwy Alfy Romeo reprezentują Valtteri Bottas, doświadczony kierowca z Mercedesa oraz młody, utalentowany Guanyu Zhou. Obaj regularnie zdobywają punkty dla zespołu, co pozwala optymistycznie patrzeć w przyszłość.
Podsumowanie
Historia Alfy Romeo w Formule 1 to pasmo wzlotów i upadków. Od triumfalnych początków, przez lata świetności, po długie okresy nieobecności. Jednak mimo tych zawirowań, włoski producent zawsze znajdował drogę powrotną na szczyt. Dziś, ponownie jako pełnoprawny uczestnik mistrzostw, ma szansę na odbudowanie dawnej pozycji i walkę o najwyższe cele. Jego bogata historia pokazuje, że nigdy nie należy skreślać Alfy Romeo i można spodziewać się po niej wielkich rzeczy w przyszłości Formuły 1.